سفال یکی از دست ساخته های قدیمی و سنتی بشر است که توسط فردی هنرمند به نام سفالگر و با استفاده از چرخ های مخصوص این صنعت تهیه و ساخته می شود.
سفال، این دست ساخته قدیمی، یک هنر بسیار ناب و اصیل ایران زمین است که استفاده از آن برای نخستین بار توسط افراد غارنشین و ابتدایی صورت می گرفت که بر این اساس می توانستند فرهنگ و حرفه قوم و مذهب خود را به تمامی افراد جهان نشان دهند.
گِل آن از خاک رُس و آب تشکیل شده و توسط افراد بسیار ماهر امروزی بر روی چرخ های نسل جدیدی که طراحی آن ها به صورت اسکلتی آهنی، دو صفحه ی فلزی بزرگ و کوچک، دینام و تسمه می باشد، ساخته می شوند.
در گذشته چرخ های سفالگری به این میزان مجهز نبودند و افراد بالاجبار با استفاده از ضربات پا صفحه بزرگ چرخ را حرکت می دادند تا بتوانند شکل نهایی محصول خود را تولید کنند و در نهایت می توان انتظار تولید محصولاتی همانند یک گلدان، یک کاسه، یک پارچ، لیوان یا هزاران طرح متنوع دیگررا از آن ها داشت.
در ابتدا شما محصول خود را با استفاده از گِل می سازید، این محصول در حال حاضر گِلی بسیار خیس و شکل پذیر است و این موضوع آن را به شدت آسیب پذیر می کند اما برای رفع این موضوع محصول مدنظر را با احتیاط کامل بر روی یک تخته چوبی قرار می دهند و سپس آن را به مکانی گرم همانند حیاط پشتی می برند تا کمی خشک شود. ساعاتی صبر می کنیم تا محصول به طور کامل خشک شده و آماده تراشیدن شود. به این جهت تراش می دهند تا برخی از قسمت های اضافه آن را از بین ببرند تا ظرافت و زیبایی کار به درجه نهایی خود برسد، همچنین کف کار را نیز مسطح می کنند تا در نهایت محصول ما بتواند بر روی یک سطح صاف قرار بگیرد.
این فرایند در کارگاه های بزرگ با دقت و ظرافت بسیار بالایی انجام می شود. دلیل این دقت زیاد پس از لعاب کاری مشخص می شود. تفاوت یک نمونه محصولی که تراشی معمولی خورده است با نمونه مشابه که زمان و دقت کافی برای تراش آن صرف شده، نشان دهنده اهمیت تراش کاری توسط استادکاران زبده می باشد.
پس از آن که محصول خود را تراشیدید نوبت به آن می رسد که آن ها را به طور کامل شستشو دهیم، این کار را به این خاطر انجام می دهیم تا تیزی های ناشی از تراش گرفته شود و تمامی سطوح محصول صاف و یکدست شود. شستشو را با یک اسفنج غوطه ور در آب انجام می دهند. اسفنج را از آب خارج کرده و تمامی آب آن را فشار می دهند تا اسفنج حالتی نرم و رطوبت دار به خود بگیرد. سپس بر روی خطوط تراش خورده به صورت رفت و برگشتی عملیات سایش را انجام می دهیم. با این کار عملا باعث می شویم سطح بیرونی محصول آماده لعاب خوردن شود و پس از آن نیز لعاب بر روی محصول کاملا بدرخشد اما در برخی از کارگاه ها هنگامی که در اثر حرکت اسفنج ها لک هایی بر روی محصول می افتد را به کمک پارچه های مخصوص این خطوط را محو می کنند تا زیبایی محصول شما بیشتر از قبل شود. حال محصول شما مجددا باید خشک شود و آن را به مدت چند ساعت درون فضای آزادی قرار می دهیم تا بر اثر برخورد هوا به طور کامل خشک شود تا آماده ورود به کوره شود.
یکی از مهم ترین قسمت های پخت و تهیه این محصولات مربوط به کوره می باشد، کوره های مخصوصی که برای پخت انواع محصولات گِلی تهیه و ساخته می شوند باید به گونه ای طراحی شوند که ساختار آن ها بتواند درجه حرارت و سوخت بسیار بالایی را تحمل کند. این کوره ها باید بتوانند حرارتی میان ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد را تحمل کنند. در کارگاه ها برحسب حساسیت و ظرافت محصول، نوع کوره و پخت آن را مشخص می شود. محصولات شما در کوره چیده می شوند و بعد از تحمل حرارت تقریبی ۱۰۰۰ درجه در زمانی حدود ۱۰ الی ۱۵ ساعت، به سختی لازم می رسند.